Meelopen
Als je een meeloper wordt genoemd, dan is dat geen compliment. In ons taalgebruik is een meeloper iemand die voor het gemak maar doet wat de anderen doet. Een opportunist in feite. Maar meelopen kan ook positief zijn. Je kunt in een bedrijf meelopen als stage of om een vak te leren. Je kunt ook een eind met iemand meelopen die jouw steun goed kan gebruiken, letterlijk of figuurlijk.
En ook meedoen met de diensten van de Goede Week is een vorm van meelopen. Meelopen met onze Heer die moet lijden en sterven. Meelopen met de mensen om Hem heen, die er het hunne van dachten: Hosanna! riepen ze in het begin. Kruisig Hem! riepen ze net zo hard even later.
Meelopen met de vrienden van Jezus, voor wie de laatste dagen van hun Heer angstaanjagend moeten zijn geweest. Verscheurd door twijfel en tussen angst en hoop lopen ze mee zolang ze durven.
De noodzaak van de weg
Veertig dagen bereiden we ons voor op Pasen. Het is best een hele tijd, en de laatste week is dan ook nog eens extra intensief, met al die diensten. Het is veel gevraagd, toch? Waarom al die kerkdiensten in de Goede Week, voor een eigenlijk overbekend verhaal?
Het antwoord op die vraag heeft denk ik te maken met het feest van Pasen, waarin we de overwinning op de dood vieren. Klinkt mooi, maar hou dat maar eens staande in een wereld waarin zovelen onschuldig worden vermoord in de Oekraïne of zomaar kansloos de dood vonden onder de gebouwen van Turkije en Syrië bij die grote aardbeving. En dit rijtje ellende is moeiteloos uit te breiden ook met leed dat ons nog meer persoonlijk raakt.
Om in zo’n wereld zó maar te roepen dat het leven de dood overwint kan wereldvreemd, zinloos en ongevoelig overkomen. Daarom is het hoogfeest van Pasen niet los verkrijgbaar als mooi feestje in het kerkelijk jaar. Bij Pasen hoort de weg ernaar toe, en dat is een moeilijke en pijnlijke weg, waarin we worden uitgedaagd het donker onder ogen te zien en te beleven.
Stap voor stap:
Palmzondag
Hosanna, roepen we met de mensen in Jeruzalem op Palmzondag. We verwelkomen Jezus in de stad, maar net als aan de mensen toen kan aan ons gevraagd worden: Menen we het echt? Heten we Jezus echt welkom in ons leven, met alles wat dat van ons vraagt, als we echt zijn volgelingen willen zijn? Leven we vanuit geloof, hoop en liefde in hoe we omgaan met de aarde en de mensen om ons heen, en met onszelf? Komen we net als Jezus op voor wie zwakker staat? Streven we daadwerkelijk naar een betere wereld? Durven we er nog in te geloven?
Witte Donderdag
Op de Witte Donderdag, staat de maaltijd van de Heer centraal en horen we hoe Jezus tijdens die maaltijd de voeten van zijn vrienden waste. Leiderschap draait om dienstbaarheid, niet om macht. En de vraag is: In hoeverre leven we daar zelf naar, en hoe gaan we om met de realiteit dat mensen zo vaak in de steek gelaten en bedrogen worden door bestuurders en beleidsmakers? Aan het eind van de viering wordt alle opsmuk uit de kerk verwijderd, en het altaar kaal gemaakt. Ontmanteld en leeg blijven we over als ook alle kaarsen wordt gedoofd. Tegenover veel lijden en onrecht staan we machteloos en in sommige gevallen ook niet zonder schuld. Daarvoor is niet een snel verlossend woord dat ons van pijn en schaamte zou bevrijden. In stilte verlaten we de kerk.
Goede Vrijdag
Op Goede Vrijdag stappen we opnieuw in die leegte. We brengen hulde aan het kruis, we buigen voor de Heer die als mens een nacht inging waarin geen licht meer was. Als het kruis wordt opgericht vangen we echter ook een glimp op van Eén die ons tegemoetkomt en redding is. Het kruis wordt de boom des levens. We kunnen niet anders doen dan bidden vanuit onmacht, voor onze wereld waarin zovelen in nood zijn, voor de nood die we dichtbij voelen en aan den lijve ervaren. Heilige Onsterflijke, ontferm U over ons.
De Paaswake
In de Paasnacht beginnen we in het donker. Een vuur laait op, de Paaskaars wordt ontstoken en even later dragen we allemaal het licht. De kleine lichten in onze handen blijven branden in het donker als we luisteren naar de woorden uit de bijbel, die hoopvolle getuigenissen over het licht van de schepping, over de bevrijding uit slavernij, over een warm en kloppend hart dat het stenen hart van mensen vervangt.
In deze nacht vol symboliek hernieuwen we onze doopbeloften, en zeggen we opnieuw ja op de vraag of we willen meelopen met Christus. Komende vanuit de Goede Week hebben we kunnen doordenken waar ons dat op dit moment in ons leven raakt als uitdaging, als troost en als belofte.
We mogen deze week meelopen met alles waar we mee lopen: onze zorgen, ons verdriet, onze hoop en onze teleurstelling, onze beperktheid, onze schuld, onze keuzes en onze kansen. Met alles wat we gedurende de week hebben kunnen overdenken, met het moeilijke en zware dat we mét de vrienden van Jezus niet uit de weg willen gaan, mag het dan Pasen worden. Niet omdat de dood wordt uitgewist of ongedaan gemaakt kan worden. Niet omdat we dan verlost zouden zijn van verdriet en verlies. Maar wel omdat we opnieuw op het spoor zijn gezet van hoe God ons kan optillen uit onze onmacht, onze fouten, onze hopeloosheid.
Uiteindelijk lopen we mee om opnieuw te ontdekken hoe Hij meeloopt met ons, en hoe Hij vraagt om onze hand. Het is een intensieve reis, die ondanks het misschien overbekende verhaal elk jaar nieuw en anders is omdat wat wij meedragen niet hetzelfde is als vorige jaren. Loop je ook mee, door alle diensten van de Goede week mee te maken? We mogen het samen doen.
Wil je weten wanneer de diensten zijn? Klik hier.
Pastoor Erna Peijnenburg