CDA-senator dr. Van Bijsterveld …distantie en betrokkenheid…
Overheid en kerken moeten vormen van samenwerking zoeken, vindt CDA-senator dr. Van Bijsterveld. Hun onderlinge verhouding verdwijnt daarmee uit de probleemsfeer.
“De overheid moet de maatschappelijke betekenis van het geloof honoreren”, aldus Van Bijsterveld gisteren in Utrecht op een bijeenkomst over overheid en godsdienst, georganiseerd door het Interkerkelijk Contact in Overheidsaangelegenheden (CIO), de Raad van Kerken in Nederland en het Bezinningscentrum van de Protestantse Kerk in Nederland. “De kerken moeten hun publieke functie ten volle waarmaken en duidelijk zichtbaar in de samenleving zijn.”
Directe aanleiding voor de bijeenkomst was de publicatie “Overheid en godsdienst. Herijking van een onderlinge relatie” van senator Van Bijsterveld, die tevens universitair docent in Tilburg is.
Van Bijsterveld wilde het beginsel van scheiding van kerk en staat liever inruilen voor de begrippen “distantie en betrokkenheid.” De grondwettelijke scheiding van kerk en staat legt volgens haar eenzijdig de nadruk op distantie. De overheid moet niet alleen de individuele vrijheid van iemand die wil geloven waarborgen, maar ook zorg dragen voor een goed functionerende samenleving, een civil society, aldus de CDA-senator. “Juist in een tijd van individualisering neemt de rol van instituten en ook van de kerk toe, voor de samenleving als geheel. Pas nu wordt meer zichtbaar dat kerken een morele samenhang in de maatschappij kunnen bewerkstelligen.”
De overheid zou ook bepaalde activiteiten van de kerk financieel kunnen steunen, stelde Van Bijsterveld tijdens de discussie. “Kerk en overheid kunnen daarbij verschillende invalshoeken hebben, maar ze dienen wel een gezamenlijk belang. Natuurlijk zal er over bepaalde randvoorwaarden moeten worden gesproken. Als je die als kerk niet accepteert, ga je gewoon niet in zee met de overheid.”
Een deelnemer noemde de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) als voorbeeld waarin het nieuwe beleid van de overheid richting de kerken bij uitstek zichtbaar wordt. “De kerken zijn echter veel te afwachtend om deze uitgestoken hand aan te pakken. Hier ligt een kans die we sinds decennia niet meer hebben gehad.”