Kerst: een feest dat bijna iedereen op de hele wereld viert, met een kerstboom, cadeautjes en een hoop gezelligheid. Of je nou gelovig bent of niet. Maar waarom eigenlijk?
Daar probeert host Jerry Huinder achter te komen in de vijftiende aflevering van de podcast Analyse 15 minutes. De podcast waarin een expert je in 15 minuten bijpraat over een onderwerp waar jij het fijne van wilt weten, zodat je op kantoor, vanavond als je thuiskomt, of vannacht in de kroeg geen onzin praat.
In deze aflevering interviewt hij pastoor Bernd Wallet van de Oud-Katholieke Parochie van Utrecht. Hij is geschokt dat veel mensen, ook christenen, menen dat het kersfeest ooit uit handigheid op 25 december zou zijn gezet: de baby Jezus als een christelijke saus over een heidens midwinterfeest.
Het is in feite andersom, de datum heeft Joodse wortels zoals alle oude christelijke feesten, maar het kwam wél handig uit dat 25 december (precies 9 maanden na het oudere feest van de Aankondiging aan Maria, 25 maart) midden in de winternacht valt. Zo kon en kan het kerstfeest allerlei andere menselijke verlangens naar licht in het duister absorberen.
Beslissende veranderingen in het feest traden op in de dertiende eeuw, toen de heilige Franciscus van Assisi met de kerststal het verhaal dichtbij de mensen bracht, en in de negentiende eeuw, toen in de industriële samenleving werd gezocht naar nieuwe verbondenheid. Hoe zal dit kerstfeest zich verder ontwikkelen?
Verder introduceert Wallet de kerstman of liever Santa Claus als uitgevonden traditie in New York, en laat hij Huinder concluderen dat de januariblues echt niet nodig is: de feestellijke kersttijd in de oud-katholieke kerk duurt maar liefst 40 dagen, tot 2 februari.
De podcast is hier te beluisteren:
Itunes: https://podcasts.apple.com/nl/podcast/ep-16-kerst-met-bernd-wallet/id1478964100?i=1000460278751
In een podcast van het Nederlands Bijbelgenootschap (een podcast voor althans gedeeltelijk een andere markt dus, een christelijke) spreekt prof. Peter-Ben Smit over Kerstmis als nepnieuws avant la lettre: Kerstmis is een ongewone gebeurtenis. De bijbelse Kerstverhalen zijn de brutale verhalen van een kleine minderheid die probeert het eigen verhaal over Jezus en zijn betekenis neer te zetten. Ze worstelen met de betekenis van Jezus en de zoeken een weg om helder te maken wie hij nu is, voor Joden en niet-Joden, in de taal van Grieken, Romeinen én het volk Isräel.
In de podcast interviewt radiojournalist Peter Siebe de theoloog Peter-Ben Smit over zijn boek ‘Verdiep je in het kerstverhaal‘ dat bij het Nederlands Bijbelgenootschap verscheen. Smit ziet overeenkomsten tussen de situatie toen en nu: ‘Toen probeerde de gemeente trouw de blijven aan haar traditie én om open te staan voor mensen voor buiten de eigen groep: dat is precies de worsteling die je nu in kerk en maatschappij ook ziet. We willen open zijn én trouw aan onze traditie – hoe doe je dat nu? De kerstverhalen wijzen de weg.’
Deze podcast is te beluisteren op debijbel.nl.
Veel luisterplezier en een mooie Kersttijd gewenst (tot 2 februari? het is even wennen …)!
De redactie van Samen Kerk Zijn / Website Oud-Katholieke Parochie van Utrecht