Rusland neemt afscheid van zijn patriarch Aleksij II

In de kathedraal van Christus de Verlosser in Moskou.

Kaarsen flikkeren en geestelijken in witte gewaden reciteren gebeden in de kathedraal van Christus de Verlosser in Moskou. Rusland neemt afscheid van patriarch Aleksij II. De op 5 december overleden bisschop leidde de Russisch-Orthodoxe Kerk naar een opmerkelijk herstel na tientallen jaren communistische onderdrukking.

Graf in andere kathedraal
Nonnen, gelovigen en regeringsvertegenwoordigers kijken ingetogen terwijl de gebeden opstijgen in de immense kathedraal. Later vandaag zal het lichaam van Aleksij worden bijgezet in de kleinere kathedraal van de Verschijning des Heren, elders in de Russische hoofdstad. De uitvaart van vandaag volgt op een voortdurende wake bij het lichaam van de patriarch. Zo’n 80.000 mensen trokken de afgelopen dagen langs de lijkkist om hun respect te betuigen. Ze moesten daarvoor uren wachten in de stromende regen.

Ineenstorting Sovjetrijk
Aleksij werd gekozen tot patriarch een jaar voordat het atheïstische Sovjetrijk in 1991 ineenstortte. Hij gaf in de daaropvolgende turbulente jaren vorm aan de herrijzende kerk en herstelde haar machtspositie die ze had in het tsaristische Rusland van vóór de revolutie van 1917.

Schitterende vrucht
“We begraven een groot man, een grote zoon van onze natie, een schitterende vrucht, geteeld door onze Russische kerk”, aldus de eerwaarde Dmitry Smirnov, de Moskouse aartspriester in zijn toespraak tot de gelovigen tijdens de dienst, die door de Russische staatstelevisie rechtstreeks werd uitgezonden. “Onze gehele natie is wees geworden.”

Weelderige liturgie
Het lichaam van Aleksij ligt in een open kist, omgeven met bloemen en brandende kaarsen in de kathedraal van het Kremlin. Zijn gezicht is bedekt met een witte doek met een gouden borduursel. De weelderige, urenlange plechtigheid vandaag doet denken aan de diensten die Aleksij zelf leidde in de Christus de Verlosser: de glimmende gewaden, de wierook, de continue stroom van gebeden en de opgeheven gezichten van de gelovigen.

Medvedev en Poetin
Voorganger van de uitvaart is het onlangs benoemde interim-hoofd van het Moskouse patriarchaat, metropoliet Kirill. De plechtigheid wordt bijgewoond door president Dmitry Medvedev en premier Vladimir Poetin en hun echtgenotes. Zij arriveren echter pas op een moment dat de liturgie al drie uur bezig is. Andere kerkleiders maken eveneens hun opwachting, onder wie patriarch Bartholomeos I van Constantinopel en namens de paus, de kardinalen Walter Kasper en Roger Etchegaray.

Spectaculaire groei
Volgens aartspriester Smirnov was het Aleksij’s verdienste dat het orthodoxe geloof in Rusland heropleefde. Naar schatting tweederde van de 142 miljoen inwoners is aanhanger van de nationale godsdienst. Gedurende zijn ambtsperiode groeide het aantal monniken van 18 naar meer dan 700. Het patriarchaat zegt ook dat het aantal godshuizen onder zijn leiding groeide van minder dan 7000 naar bijna 30.000. “Hij was een ware kerkopbouwer”, zegt Smirnov.

Voorganger uitvaart Aleksij II kort onwel
Metropoliet Kirill II, interim-hoofd van het orthodoxe patriarchaat van Moskou, is vandaag tijdens de urenlange uitvaart van patriarch Aleksij II tijdelijk afwezig geweest omdat hij zich niet goed voelde. Dat meldt het persbureau Reuters. Zijn afwezigheid was van korte duur. Het lichaam van de overleden patriarch wordt later bijgezet in de Moskouse kathedraal van de Openbaring des Heren.