Het goed recht van de kerk

door Prof. dr. Leo J. Koffeman


In dit boek gaat Koffeman in op tal van theologische vragen in en achter het kerkrecht. Daarbij bepaalt de oecumenische discussie over wat ‘kerk’ is het denkkader. Om 16.00 uur vanmiddag wordt het boek gepresenteerd in de filmzaal van het universiteitsgebouw aan de Koornmarkt te Kampen. Drie korte eerste reacties worden gegeven door: prof. Bas de Gaay Fortman, oecumenicus en hoogleraar politieke economie van de mensenrechten, dr. A.P.H. (Ton) Meijers, universitair hoofddocent canoniek recht aan de Faculteit voor Katholieke Theologie, Tilburg/Utrecht dr. Rein Brouwer,
universitair docent praktische ecclesiologie aan de vestiging Utrecht van de PThU.

Zijn onze kerkelijke manieren gedateerd? Achterhaald zelfs? Gijzelt het kerkrecht de gemeente? De auteur zet vertrouwde vormen van kerk, gemeente en ambt onder kritiek vanuit de oecumenische discussie over de Kerk. Het kan anders, en het moet soms ook anders, als we werkelijk het gesprek aangaan met andere tradities, van katholiek tot evangelisch. Het leidt tot spannende vragen, en tot soms verrassende voorstellen. Een boek voor predikanten die theologisch net even verder willen denken over de dagelijkse vragen rond inhoud en kwaliteit van hun werk. 

In dit boek worden theologische vragen in en achter het kerkrecht aan de orde gesteld. Niet om de kerkelijke status quo te bevestigen, maar juist om bij te dragen aan een nieuwe dynamiek.
Waar hebben we het over, als we spreken over ‘gemeente’, of over ‘ambt’? Wat is bepalend voor de kwaliteit van kerk zijn? Hoe kan de kerk meer inclusief zijn? Wat maakt een gemeente authentiek? Wat is bepalend voor een integere ambtsuitoefening? Hoe staan kerk en gemeente in een multiculturele en multireligieuze samenleving? Gelden mensenrechten binnen de kerk ook, of daar opeens niet meer?

Het zijn vragen die noodzakelijkerwijs ook een kerkrechtelijke kant hebben. Kerkrecht is een middel om de kerk werkelijk kerk te laten zijn. Niet meer, maar ook niet minder. Daarom zet dit boek vertrouwde vormen van kerk, gemeente en ambt onder kritiek, en wel vanuit de oecumenische discussie over de Kerk. Het kan anders, en het moet soms ook anders, als we werkelijk het gesprek aangaan met andere tradities, van katholiek tot evangelisch. Het leidt tot spannende vragen, en tot soms verrassende voorstellen.

Eén van de verrassende voorstellen is:

nl. dat de Protestantse Kerk in Nederland het bisschopsambt “via een oecumenische relatie weer zou kunnen ontvangen – of zelfs met een volledige vereniging? – een kerk met een historisch episcopaat, zoals de Oud-Katholieke Kerk, de Anglicaanse Kerk of de Evangelische  Broedergemeente. Zo zou de Protestantse Kerk in Nederland het bisschopsambt uit de oecumene kunnen terugontvangen.” (pagina 258)

Veel thema’s worden concreet gemaakt vanuit de kerkorde van de Protestantse Kerk in Nederland. Maar ook het kerkrecht van andere kerken en de daarachter liggende visies komen regelmatig in beeld.

Een boek voor predikanten en theologisch geïnteresseerde gemeenteleden die net even verder willen denken over de dagelijkse vragen rond inhoud en kwaliteit van het kerkelijk leven.

Dit boek groeide uit colleges en werkgroepen met studenten in Utrecht, Kampen en Leiden. Hun inbreng droeg bij aan de actualiteit van de behandeling van veel hier aangesneden vragen.